İncelemeyi özetleyen Clarksons Research’ün Genel Müdürü Steve Gordon şu yorumu yaptı:
Sektörün genel gidişatına bakıldığında ve yakıtların son dönemde sektörde etkili olabileceği bir dönemde ClarkSea günlük oran endeksi son altı ayda gerilemiş olmasına rağmen, deniz taşımacılığında günlük oranla mart ayı sonlarında 29.000$/gün olacak şekilde son derece sağlam bir seviyede kalmaya devam ediyor. Küresel ekonomideki “kırılganlıklara” rağmen konteyner piyasası normal durumuna dönmüş ve pazar genel olarak olumlu bir havaya bürünmüştür.
Altı ay önceki raporumuzda belirttiğimiz şekilde ekonomik rüzgarlardan (enflasyon, artan faiz oranları, Çin’deki yavaşlayan büyüme) etkilenen deniz ticareti 2022’de %0,5 düşüşle 11,9 milyar tona geriledi. 2023’ün başlarında bazı olumsuz veriler daha ılımlı hale gelmeye başlarken (örneğin küresel ticaretin ilk çeyrekte yıllık %1 büyümeye geri döndüğünü tahmin ediyoruz), dünya ekonomisi kırılganlıklarını (örneğin bankacılık sektörüne ilişkin yaşanan güncel sorunlar) koruyor.
Şu an için ticaretin 2023’te 12,1 milyar tona, 2024’te 12,5 milyar tona ulaşacağını tahmin ediyoruz. Enerji ilişkili ticaret (2022: +4%, 2023: +3%) ile enerji dışı ticaret (2022: -3%, 2023: +1%) arasındaki ayrışma devam ediyor, ancak geleneksel olarak kuruyük için iyi bir işaret olarak da değerlendirilen Çin’in ekonomik faaliyetini artırma konusunda daha fazla iyimserlik var.
Ukrayna ihtilafının sonucu olarak ham petrol taşımacılığındaki el değiştirme, deniz taşımacılığının talep tarafında beklenmedik bir durum yarattı: bu yıl ham petrol tanker talebinin hacimce %3 ve ton mil olarak % 7 artacağını tahmin ediyoruz. Limanlarda yaşanan tıkanık ise genellikle Covıd öncesi seviyelere gerilemiştir.
Konteynerler bir yana bırakılırsa, deniz taşımacılığı segmentlerindeki piyasa duyarlılığı olumludur. Ticaretin toparlanması, uzun süreli olarak gemilerin sahillerde depolama maksatlı kullanılması, düşük filo büyümesi ve operasyonel karmaşıklıklar (yaptırımlar, neredeyse kapasitenin %10’unu oluşturan “dark fleet”) gibi sebepler ile tankerlerin görünümü olumlu ve güçlü bir pozisyona yerleşmiştir.
LPG pazarı beklenenden daha iyi bir performans göstermiştir, ancak VLGC’ler için yeni inşa programına dikkat edilmesi gerekmektedir. LNG’de (2030’a kadar 650 Milyon ton ticaret?) navlunlar güçlü kalmaya devam ediyor ve enerji dönüşümü, enerji güvenliğine odaklanarak LNG’de yeni inşanın bu yıl da devam etmesini (100 adet sipariş olduğu tahmin ediliyor) bekliyoruz.
Açık deniz petrol ve gaz taıyan gemi sektörü gelişiyor ve açık deniz rüzgâr platformları ise hızla büyüme gösteriyor. Araç taşıyıcı olarak kullanılan gemilerdeki fiyatlar, tıkanıklık, uzun mesafeli talep ve elektrikli araç taleplerindeki artış ile rekor seviyelere yükseldi. Kruvaziyer ve feribot sektörü, Covid öncesi seviyelere yaklaşarak toparlanmaya devam ediyor. Düşük sipariş defteri ve gelişen Çin ekonomisi ile talep zayıflığının, mevsimsel eğilimlerin ve azalan tıkanıklığın etkilerinden sonra kuruyük oranları daha iyiye gitmeye devam ediyor.
Bir yıl öncesine göre keskin bir tezat oluşturan konteyner piyasaları aşağı yönlü bir düzeltme yaşıyor (navlun 2022 başına göre %80 düşüş gösterdi, Covid öncesi %10’un altında, charter oranları hala 2019’un üzerinde, ancak burad da %80’lik bir düşüş var ve hala direnç gösteriyor) ve arz / talep tahminlerimiz bu pazarın henüz “dipten çıkmadığını” gösteriyor.
Deniz taşımacılığının arz tarafı genellikle “cesaret verici” olmaya devam ediyor. Genel sipariş defteri, tarihi düşük seviyelere yakın (filonun 10%’u, bu rakam 2008’te %50’den daha büyük idi) ve tersane kapasiteleri, rapor edilen bazı yeniden etkinleştirmelerle şu anda biraz artmasına rağmen, zirvenin %40 altında (şu anda 133 aktif büyük tersane var, bu rakam 2009’da 320 idi).
Tersaneler belirttiğimiz durumlarla birlikte 3 yıl boyunca tamamen dolu ve konteyner (şu anki sipariş filonun 29%’u) ile LNG (şu anki sipariş filonun 49%’u) siparişlerini yetiştirmeye çalışıyorlar. Küresel filo büyümesini ise 2023’te sadece %2,5 ve 2024’te ~%1 oranında (Daha çok konteyner gemileri ve gaz taşıyıcı gemiler iken, tanker ve kuruyükte minimal bir gelişme) öngörüyoruz. Yaşlanan filoya ve yenileme ihtiyaçlarına rağmen, gemi geri dönüşümü düşük seviyede. Sınırlı tersane mevcudiyeti ve yüksek yeni inşa fiyatları nedeniyle gemi sahipleri daha çok S&P tarafında aktif durumda olmuşlardır. Diğer taraftan tanker fiyatları %51 artış göstermişken, kuru yük fiyatları %6, konteyner gemi fiyatları %52 düşüş göstermiştir.
Deniz taşımacılığı küresel CO2’nin %2,3’ünü oluşturuyor (2023’te bu oranın %2,1’e düşmesini bekliyoruz) IMO’nun EEXI ve CII’sinin yürürlüğe girmesiyle denizciliğin karbondan arındırma yolunda önemli bir kilometre taşı kurulurken 2024’ten itibaren de AB’nin ETS sistemi yürürlüğe girecektir.
Piyasa etkileri karmaşık ve belirsizdir, ancak piyasanın yukarı yönlü oynaklığı, giderek daha fazla artan kiralama ve S&P piyasaları için potansiyel hala vardır; Arzdan kaynaklanan etkiler, slow steaming’i, enerji verimliliği teknolojilerinin adaptasyonunu ve artan filo yenilemeyi (Küresel filonun %29’u 15 yaş üzerinmdedir) içerebilir.
“Eko” gemiler, filo kapasitesinin %30’unu oluşturmakta ve %25’ten fazlasında enerji verimliliği sağlayan teknolojiler bulunmaktadır. Alternatif yakıt kullanan gemiler Grosston olarak 22’nin başlangıcından bu yana yeni siparişlerin ~%60’ını oluşturdu ve şimdi GT olarak filonun %5’ini ve sipariş defterinin %47’sini (esas olarak LNG ve giderek artan oranda methanol) oluşturuyor. Daha uzun vadede, Enerji dönüşümü, jeopolitiğin etkilediği gibi ticareti etkileyecektir.
Deniz taşımacılığı, son yıllarda benzeri görülmemiş küresel olayların yarattığı devasa karmaşıklıkları yönetmeye devam ederken, sektöre rekor seviyelerde nakit akışı oluyor. Konteynerler bir kenara bırakıldığında, sektörün algısı kısa vadeli görünürlükte gemi arzında ve orta vadeli görünürlükte arz tarafında kısıtlı tersane kapasitesi (ancak yeniden etkinleştirmeye dikkat edin.) ve emisyon düzenlemeleri (gemi hız trendlerini izleyin.) nedeniyle pozitif görünüyor. Küresel ekonominin kırılganlıkları ve riskleri bünyesinde barındırdığı herkesin malumudur, ancak şu an için petrol akışının dünya piyasasında yeniden şekillenmesi ve Çin’in “yeniden açılması” dahil olmak üzere bunlar, deniz taşımacılığını destekleyen eğilimler tarafından hafifletiliyor.
Source: Clarksons Research
Haber Kaynağı: https://www.hellenicshippingnews.com/clarkson-research-positive-sentiment-in-most-shipping-segments/
4.04.2023
WhatsApp us