1Giriş
• Duygusal Dayanıklılık (resilience) ve Duygusal Çeviklik nedir? Ne değildir? Ne olmak zorunda değildir?
• Beyin – Duygu – Düşünceler
• Olayları ve İnsanları algılama eğilimimiz
• Yaşam Senaryolarımız
2Duygu ve Düşünceleri Etiketlemek
• Duyguları incelikli bir sözcük dağarcığı ile etiketlemek
• Düşünen ve düşünce arasında alan yaratmak
• Duygu Günlüğü
3Duygu ve Düşüncelerin farkına varmak
• Öz şefkat, öz duyarlılık
• Farkına varamadıklarının farkına varmak
• Duygu ve düşüncelerden ders çıkarmak
4Üç Temel Özellik
• Gerçeği olduğu gibi kabul etmek
• Değerlerin rehberliğinden faydalanmak ve Anlam Arayışı
✓ Alışkanlıkları düzene sokmak
✓ Dengeyi gözetmek
• Doğaçlama konusunda beceri edinmek ve Yaratıcılık
5Duygusal Çevikliği Değerlendirmek
• ABCDE sağlaması
ABCDE; bir duygu farkındalığı ve duygu yönetimi yöntemidir. Başımıza gelen olayları, adım adım tekrar değerlendirmemizi, düşüncelerimizi ve düşüncelerimizden doğan duygularımızı analiz etmemizi sağlar. Özetle bir nevi "düşünceleri ehil hâle getirme" yöntem diyebiliriz.
6E-Motion (Energy-motion)
• Pozitif sonuçlara ulaşmak için pozitif eylemleri ortaya koyan enerjiyi harekete geçirme teknikleri
7Duygu ve Düşüncelerinizi Kabullenmek
• Duygu ve düşüncelere açık bir tutumla karşılık vermek
• Onları deneyimlemeye müsaade etmek
• Kendine zaman tanımak ve hazır olduğunda kalkmak (özyönetim güdümlü hacıyatmaz)
• Bir metot olarak mindfulness
8Adımları Sağlamlaştıran Öneriler
Duygusal dayanıklılığı arttırdığı tespit edilen bu öneriler, Harvard Business Review yazarlarından David Kopans'a aittir.
• Olumluluk Akçesi (olumlu etkileşimler, olaylar ve hatıralar biriktirmek ve yaşamımızdaki olumlu şeylere odaklanmak)
• Etiketlemek ve kayıt tutmak ( pozitif psikoloji konusunda çok değerli çalışmaları olan Martin Seligman, biriktirdiğimiz olumluluk akçelerini kayıt altına almayı önermektedir.)
• Pozitif enfeksiyon (Duygular bulaşıcıdır. Dayanıklılık ve çevikliğin artmasında sosyal ilişkilerin ve etkileşimlerin de çok önemli olduğu tespit edilmiştir.)
• Akçe ekonomisi (Akçe ekonomisi ise, duygu dünyamıza yapacağımız yatırımın önemini vurgulamaktadır. Neye yatırım yaptığımız ve bunun farkındalığı önemlidir)
9Karşı Ateş
• Savaşıp savaşmama kararı (Duygusal dayanıklılık her koşulda "hemen" ayağa kalkma zorunluluğu anlamına gelmez. Kendimizi iyi hissetmediğimiz zamanları yok saymak yerine, bir süre durmayı tercih edebiliriz. Burada önemli olan tercihin bize ait olmasıdır.)
• Öfke ve İnkarı yenmek (İçinde bulunduğumuz koşulları reddetmek, inkar etmek ve hatta kontrolümüz dışında gerçekleşen olaylar nedeniyle öfke hissetmek son derece insanîdir. Bununla birlikte, kaptırılmış duygular yönetilmedikleri taktirde bireyleri depresyona sürükler. Duygulara kapılmak yerine, tekrar ayağa kalkmaya ve enerjimizi geri kazanmaya odaklanmak koşullarla mücadele gücümüzü arttırır.)
• Müttefikler Önemlidir (pek çok kimse, güçlü görünmek, başkalarını da üzmemek vb. sebeplerle acı çektikleri durumları başkalarıyla paylaşmaktan imtina etmektedir. Ancak uzmanlar, destek almanın önemini vurgulamaktadırlar. Müttefik edinmek, düştüğümüz durumlarda bizi kaldıracak birilerini aramak anlamına gelmez. Müttefikler yaşamımızın kolaylaştırıcılarıdır.)
• Kararlılık ve Seçme Özgürlüğü (İnsanlar seçme özgürlüğü olan varlıklardır. Olayları ve insanları ne şekilde algılayıp değerlendireceğimize biz karar verebiliriz. Ben buna "kendi duygusal kaderini çizmek" diyorum.)
• Kahramanlık misyonu edinmek ve/veya yeniden inşa etmek (Bu madde, kendi yaşam maceramızın kahramanı olmayı ifade etmektedir. Yaşamın zorluklarından öğrendiklerimizle yeni bir bakış açısı inşa edebiliriz)
10Tahammül Out / Toparlanma In
• Baltayı bilemek
• İç ve dış tazelenme
• Hamster gibi olmamak
Bu 3 madde; sürekli çırpınmak, koşmak yerine kendimizi dinlememizi, öğrendiklerimizi gözden geçirmemizi, tazelenmemizi ve bu yolla güçlü kalmamızı ifade etmektedir. Sözgelimi; sabahtan akşama kadar hiç durmadan baltanızı kullandığınızda bir süre sonra eforunuzun karşılığı verimi alamazsınız ve boşuna yorulmuş olursunuz. Çünkü baltanız körelir. Böylece tıpkı bir hamster'ın tekerleği döndürmesi gibi sürekli koşar, yorulur ve fakat yol alamazsınız. Oysa onu bilemek için ara verirseniz, hem kendinizi tazelersiniz, hem aha az yorulursunuz (bedensel ve zihinsel) hem de baltanızın verimini arttırırsınız. )
11Eylem Planının Hazırlanması ve Değerlendirme
• Kişisel Eylem Planlarının Hazırlanması
• Çalışmanın değerlendirilmesi