Dünya Ticareti Rekor Seviyeye Ulaştı
UNCTAD Global Trade Update November 2021
Türkiye’nin dış ticareti 2019’a göre 2021 yılında %7’lik bir artış gerçekleştirdi.
Afrika ve Asya-Pasifik bölgesi içindeki bölgesel ticaretin artması, aynı zamanda ticaretin diğer rotalardan uzaklaşması bekleniyor.
Raporda Öne Çıkan Başlıklar
– Küresel ticaretin 2021’de yaklaşık 28 trilyon ABD dolarına ulaşması bekleniyor ve bu da 2020’ye göre yüzde 23’lük bir artışa işaret ediyor.
– Küresel ticaret büyümesi 2021’in ikinci yarısında dengelendi ve çeyreklik dönemde yüzde 1 arttı. 2022 için görünüm belirsizliğini koruyor.
– Mal ticareti 2021 3. çeyrekte rekor seviyelere ulaştı. Hizmet ticareti artan bir ivme gösteriyor ancak prepandemik seviyelerin altında kalmaya devam ediyor.
– Ticaret büyümesi ülkeler ve sektörler arasında düzensiz olmaya devam ediyor, ancak 2021’de 3. çeyrekta önceki çeyreklere göre daha geniş bir düzensizlik oldu.
Küresel Ticaret Trendleri
Küresel ticaret büyümesi 2021 boyunca güçlü kalmaya devam etti. Küresel mal ticaretinin değeri 2021’in her çeyreğinde artmaya devam etti. Hizmet ticareti için toparlanma, 2019 seviyelerinin altında kalmaya devam etti.
Küresel ticaret daha dengeli hale gelse de, çeyreklik ticaret büyümesi 2021’de 3. çeyrekte hala olumluydu. Küresel mal ve hizmet ticaretinin değeri, bir önceki çeyreğin zaten yüksek olan seviyesine yaklaşık yüzde 1 oranında eklendi. Küresel ticaret büyümesi 2021’de 3. çeyrekte, 2019’un 3. çeyreğine göre göre yaklaşık yüzde 13’lük bir artışla, yıl bazında ise salgın öncesi seviyelerden önemli ölçüde daha yüksek ve yaklaşık yüzde 24 oldu.
Yaklaşık 5,6 trilyon ABD doları değerinde olan küresel mal ticareti, 2021’de 3. çeyrekte tüm zamanların yeni bir rekorunu kırdı. Hizmet ticareti yaklaşık 1,5 trilyon ABD doları olarak kaldı. Mal ticaretinde çeyreklik büyüme yaklaşık yüzde 0,7 olurken, hizmetlerin büyümesi yaklaşık yüzde 2,5 oldu. Yıllık bazda, mal ticareti büyüme oranı hizmetlerden önemli ölçüde yüksek olmaya devam ediyor (yüzde 22’ye karşı yüzde 6). 2021 4. çeyrekte Hem mal ticareti için daha yavaş bir büyüme eğilimi hem de hizmetler için daha olumlu bir eğilim, muhtemelen 4Ç 2021’de devam edecektir. 2021’de 4. çeyrekte mal ticaretinin yaklaşık 5,6 trilyon ABD doları seviyesinde sabit kalması beklenirken, hizmet ticaretinin yavaş yavaş toparlanmaya devam etmesi bekleniyor.
Genel olarak, 2021 uluslararası ticaret için güçlü bir yıl olarak belirlendi.2021’de, küresel mal ve hizmet ticaretinin değerinin 2020’ye göre yaklaşık 5,2 trilyon ABD doları ve 2019’a göre yaklaşık 2,8 trilyon ABD doları artması bekleniyor, bu da sırasıyla yaklaşık yüzde 23 ve yüzde 11’lik bir artışa eşdeğer.Mal ticaretinin 2021 yılında 22 trilyon ABD doları ile rekor seviyeye ulaşacağı tahmin ediliyor.Hizmet ticareti, 2021’de yaklaşık 6 trilyon ABD doları değerinde olmalı ve hala salgın öncesi seviyesinin biraz altında olmalıdır.
Genel olarak, 2021 uluslararası ticaret için güçlü bir yıl olarak belirlendi. 2021’de, küresel mal ve hizmet ticaretinin değerinin 2020’ye göre yaklaşık 5,2 trilyon ABD doları ve 2019’a göre yaklaşık 2,8 trilyon ABD doları artması bekleniyor, bu da sırasıyla yaklaşık yüzde 23 ve yüzde 11’lik bir artışa eşdeğer. Mal ticaretinin 2021 yılında 22 trilyon ABD doları ile rekor seviyeye ulaşacağı tahmin ediliyor. Hizmet ticaretinin 2021’de yaklaşık 6 trilyon ABD doları değerinde olması ve fakat hala salgın öncesi seviyesinin biraz altında kalacağı tahmin edilmektedir.
Küresel Ticaret Görünümü
2021 yılında uluslararası ticarete yönelik olumlu eğilim, büyük ölçüde sübvansiyon pandemi kısıtlamaları, ekonomik teşvik paketleri ve emtia fiyatlarındaki artışlar nedeniyle talepteki güçlü toparlanmanın bir sonucudur. Bununla birlikte, 2022 için tahmin, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler nedeniyle oldukça belirsizliğini koruyor:
– Yavaşlayan ekonomik toparlanma.
2021’in ilk yarısındaki güçlü ekonomik toparlanma, 2021’in ikinci yarısında yavaşladı. Özellikle, Çin’in 2021 3. çeyrekteki ekonomik büyümesi beklentilerin altında ve önceki çeyreklere göre daha düşük kaldı. Beklenenden düşük ekonomik büyüme oranları genellikle daha aşağı yönlü küresel ticaret eğilimlerine yansır. Artan emtia fiyatları ve enflasyonist baskılar ekonomik beklentileri ve uluslararası ticaret akışlarını da olumsuz etkileyebilir. Buna ek olarak, Avrupa Birliği’ndekiler de dahil olmak üzere birçok ekonomi COVID-19 ile ilgili aksaklıklarla karşılaşmaya devam ediyor. Bu aksaklıklar tüketicilerin talebini olumsuz etkileyebilir ve sonuçta önümüzdeki çeyreklerin ticaret istatistiklerine yansıyabilir.
– Lojistik ağlardaki aksaklıklar ve taşımacılık maliyetlerindeki artışlar.
2021’in toparlanması, arz zincirleri üzerindeki baskının artmasına neden olan talepteki büyük ve öngörülemeyen dalgalanmalarla ortaya çıktı. Lojistik aksaklıklar ve yüksek yakıt fiyatları arz sıkıntısına ve taşımacılıkj maliyetlerinin artmasına daha da katkıda bulunmuştur. Özellikle, 2021’in çoğunu karakterize eden ana tedarik merkezlerindeki işlerin pandemic nedeniyle geciktirilmesi 2022’ye kadar devam edebilir ve bu nedenle ticareti olumsuz yönde etkileyebilir ve dünyadaki ticaret akışlarını yeniden şekillendirebilir.
– Küresel yarı iletken kıtlığı.
Bazı önemli sektörlerde ticaret, yarı iletken eksiklikleri nedeniyle 2021’de zayıflık belirtileri gösterdi. COVID-19 salgınının başlangıcından bu yana, yarı iletken endüstrisi talepteki beklenmedik dalgalanmalar ve devam eden arz kısıtlamaları nedeniyle ters rüzgarla karşı karşıyadır. Yarı iletken sıkıntısı, başta otomotiv sektörü olmak üzere birçok sektörü şimdiden sekteye uğrattı. Kalıcı olursa, bu eksiklik birçok imalat sektöründe üretimi ve ticareti olumsuz etkilemeye devam edebilir.
– Jeopolitik faktörler ve ticaret akışının bölgeselleşmesi.
Bazı büyük ekonomiler arasında devam eden jeopolitik gerilimler, uluslararası ticaret akışları için önemli yansımaları olan ticaret çatışmalarının yenilenmesine neden olabilir. Ayrıca, Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Alanı ve Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık gibi bölgesel ticaret anlaşmalarının uygulanmasının küresel ticaret kalıplarını etkilemesi beklenmektedir. Afrika ve Asya-Pasifik bölgesi içindeki bölgesel ticaretin artması, aynı zamanda ticaretin diğer rotalardan uzaklaşması bekleniyor.
– Uluslararası ticareti etkileyen hükümet politikaları.
Hükümetler, iç sosyo-ekonomik ve stratejik hedefleri giderek daha fazla desteklemeye başladı. Daha sosyal ve çevresel açıdan sürdürülebilir bir ekonomiye yönelik çabalar uluslararası ticareti etkileyebilir. Örneğin, hükümet politikaları yüksek karbon içeriğine sahip ürün çeşitlerinin veya emeğin veya çevrenin sömürülmesiyle bağlantılı malların ticaretini caydırmayı amaçlayabilir. Birçok hükümet, gıda güvenliği veya belirli endüstrilerin (örneğin, ulaşım ve yarı iletkenler) yerli büyümesiyle ilgili olanlar gibi stratejik hedefleri desteklemeye daha istekli hale gelebilir. Bu tür politikalar uluslararası ticaret kalıplarını etkileyecektir.
– Borç yükleri.
COVID-19 krizi sırasında hükümetlerin ekonomilerini ayakta tutmak için ek borçlanmaları, özellikle küresel enflasyonist baskılar söz konusu olduğunda sürekli finansal istikrarsızlık riskleri oluşturabilir. Artan faiz oranları ve borç yükümlülükleri birçok ülkeye istikrarsızlık getirebilir ve özellikle mali politika alanı sınırlı olan gelişmekte olan ülkeler için yatırımları ve uluslararası ticaret akışlarını olumsuz etkileyebilir.
Rapora aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Kaynak: UNCTAD
01.12.2021
