BIMCO Kuru Yük Taşımacılığı Değerlendirme Raporu Temmuz 2024

2024 için güçlü görünen kuruyük taşımacılığı 2025 yılında daha mutedil seyredebilir.

Arz / Talep Dengesi

Arz/talep dengesinin 2024’te güçlenmesi, 2025’te ise zayıflaması bekleniyor. Arzın 2024’te %3-4, 2025’te ise %1,5-2,5 büyüyeceği, talebin ise 2024’te %4,5-5,5 büyüyeceği tahmin ediliyor. 2025’te %1-2 oranında zayıflayacak.

Navlun oranlarının 2024’ün geri kalanında güçlü kalması bekleniyor, ancak ithalatçılar arasındaki yüksek stoklar nedeniyle talep azalabilir. Panama Kanalı’ndaki koşulların normale dönmesi ve Kızıldeniz sorununun çözülmesi durumunda navlun oranlarının 2025 yılında zayıflaması bekleniyor.

Tahminler, gemilerin Kızıldeniz’e 2024’ün ikinci yarısı yerine ancak 2025’te döneceği varsayımına dayandırılmaktadır. Çatışmanın çözümüne dair hâlâ bir işaret yok ve askeri müdahaleler bölgede güvenliği sağlamadı. Bu nedenle, Ümit Burnu üzerinden yapılan  rota değişikliğinden kaynaklanan daha uzun seyir mesafelerini hesaba katılarak 2024 için talep tahmini önemli ölçüde yukarı doğru revize edildi. Kızıldeniz’deki saldırıların beklenenden daha uzun sürmesi halinde kuru yük piyasası tahmin edilenden daha güçlü olacaktır. 2024’ün ilk yarısında Baltık Kuru Yük Endeksi güçlü talebin etkisiyle gücünü korudu. Çin, stoklarını artırarak yüksek miktarlarda demir cevheri, kömür ve tahıl ithal etmeye devam etti. Dahası, gemilerin Panama Kanalı’ndan olduğu gibi, Kızıldeniz’den de uzaklaşması nedeniyle Ümit Burnu üzerinden uzun mesafeli seferler arttı. Sonuç olarak, Capesize’dan daha küçük segmentler için ton mil talebi arttı ve bu da yüksek navlun oranlarını destekledi. Güçlü piyasa, alım satım faaliyetlerini artırdı ve beş yıllık ikinci el varlıkların değerini yeni inşaat fiyatlarına yaklaştırdı.

Capesize gemilerin yüksek talep ve düşük filo büyümesine rağmen, güçlü performans göstermeye devam etmesi bekleniyor. Daha küçük segmentler, daha zayıf kömür ve tahıl sevkiyatlarının yanı sıra daha yüksek filo büyümesinden olumsuz etkilenebilir. Bu kesimler özellikle Kızıldeniz ve Panama Kanalı’nda beklenen kesintilerin sona ermesinden etkilenecektir.

Çin’de bazı talep riskleri devam ediyor. 2024 yılının ikinci çeyreğinde ekonomik büyümenin beklenenden yavaş olması iç talebin zayıf olduğunu gösteriyor. Çin ekonomisinin 2024 için %5’lik GSYH büyüme hedefini tutturamaması durumunda, kuru dökme talep görünümü tahminlerden daha kötü olacak. Ayrıca 2024’ün ilk yarısında Çin’in demir cevheri ve kömür ithalatı talebi aştı ve bu nedenle stoklar keskin bir şekilde arttı. Gelecekte stok seviyelerinde yaşanacak bir düzeltme, ithalat hacimlerini olumsuz etkileyebilir.

Makro Değerlendirme

Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel ekonominin 2024’te %3,2 ve 2025’te %3,3 büyüyeceğini tahmin ediyor; bu, 2025 için 0,1 puanlık yukarı yönlü bir revizyondur. Asya’daki güçlü ekonomik faaliyetler nedeniyle gelişmekte olan ekonomiler için büyüme tahmini ise 2024 ve 2025 için yüzde 0,1 yukarı revize edildi.

Enflasyonun tahmin dönemi boyunca gerilemeye devam etmesi bekleniyor. Ancak gelişmiş ekonomilerde hizmet enflasyonunun devam etmesi ve emtia fiyatlarındaki yüksek artış nedeniyle artık daha yavaş bir düşüş yaşanması bekleniyor. Sonuç olarak faiz oranları daha uzun süre yüksek kalabilir ve bu da ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir.

IMF, Çin ekonomisinin 2024’te hükümetin hedefini karşılayacak şekilde %5, 2025’te ise %4,5 büyüyeceğini tahmin ediyor. Ancak Çin ekonomisinin ikinci çeyrekte bir önceki yıla göre yalnızca %4,7 büyümesi, GSYH hedefinin tutturulup tutturulamayacağına dair endişeleri artırdı.

Ülke ekonomisi güçlü ihracattan büyük ölçüde faydalandı, ancak iç tüketim zayıf kaldı. Tüketimi artırmak için hükümet o zamandan beri faiz oranlarını düşürdü, ancak bunun yeterli olmayabileceği değerlendirildi. Dahası, ekonomik büyümeyi artırmak için düşük fiyatlı ihracata güvenmek, ticaret ortakları tarafından yeni ticaret engellerinin getirilmesi riskini taşıyor.

Hindistan ekonomisinin, 2024’te %7 ve 2025’te %6,5 ile tüm büyük ekonomiler arasında en hızlı şekilde büyüyeceği tahmin ediliyor. IMF, özellikle kırsal alanlarda güçlü iç talebi ve özel tüketimi vurguladı.

Çin’deki zayıf emlak sektörü iç tüketimin önündeki bir başka zorluktur. 2024’ün ilk yarısında, yeni başlayan gayrimenkullerin taban alanı bir önceki yıla göre %23,8 ve yatırım da bir önceki yıla göre %10,3 düştüğü için herhangi bir iyileşme belirtisi görülmedi. Tahmin dönemi boyunca Çin’deki emlak sektörünün kuru yük talebi açısından olumsuz bir faktör olmaya devam etmesi bekleniyor.

Kömürün yanı sıra kuru dökme emtia fiyatları da yıl başından bu yana düştü. Ocak ayından bu yana demir cevheri fiyatları Çinli çelik üreticilerinin zayıf talebi nedeniyle %20,9 düşerken, büyük tahıl fiyatları artan arz nedeniyle %8,9 düştü. Düşük fiyatlar stok oluşumunu teşvik etmiş olabilir.

Talep Tahmini

Yük hacimlerinin 2024’te %1,5-2,5, 2025’te ise %0-1 oranında artması bekleniyor. İkinci çeyrekte Çin’e beklenenden daha güçlü demir cevheri sevkiyatı ve Hindistan’a kömür sevkiyatı için daha güçlü bir görünüm olması nedeniyle 2024 yılı için tahminleri 1 puan yukarı revize edildi. 2025 yılı için ise, tahıl sevkiyatlarındaki zayıf görünüm nedeniyle tahminler yüzde 0,5 puan düşürüldü.

Ortalama seyir mesafelerinin 2024’te %2,5-3,5 oranında uzaması, ancak 2025’te %1,5-2,5 oranında kısalması bekleniyor. Atlantik Havzası’ndaki daha güçlü yük talebi ile Kızıldeniz ve Panama Kanalı yerine Ümit Burnu çevresinden dolanarak yapılan seyirler nedeniyle mesafelerin artması öngörülüyor. 2025 yılında, Kızıldeniz’deki saldırıların sona ermesine bağlı olarak seyir mesafelerinin kısalması bekleniyor. Saldırılar devam ederse, talep tahmin edilenden daha yüksek olabilir.

2024 yılının ikinci çeyreğinde, Panama Kanalı’ndaki koşullar iyileşmesiyle beraber, kargo geçişleri çeyrek bazında %40,5 arttı, ancak yıllık bazda hala %54,4 daha az. Gatun Gölü’ndeki su seviyeleri iyileşme gösterdiğinden, geçişler normale yakın seviyelere yaklaşıyor. Bu arada, Süveyş Kanalı’ndan geçen kargo geçişleri çeyrek bazda %22,4 azaldı, ancak askeri müdahaleye rağmen saldırılar hala azalmadı.

2024 yılında demir cevheri sevkiyatlarının %2,5-3,5 oranında büyümesi ve 2025 yılında istikrar kazanması bekleniyor.

2024 yılının ilk yarısında, Çin’in demir cevheri ithalatı yıllık bazda %6,1 artarken, yerli madencilik %15,3 arttı ve çelik üretimi %2,2 azaldı. Daha düşük çelik üretimi ortasında, Çin’de üretilen bakır çelik oranı muhtemelen artarak demir talebini destekledi. Ancak bu yeterli olmadı ve Çin limanlarındaki demir cevheri stokları iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı ve demir fiyatları zayıfladı. Dolayısıyla, 2024 yılının ikinci yarısında ithalat talebinin daha yavaş büyümesi bekleniyor. Çin’in çelik üretimi, daha yüksek ihracatlar nedeniyle arttı.

2024 yılının ilk yarısında, iç talep yıllık bazda %4,3 düştü ve aktif gayrimenkul inşaat projelerinin sayısı azalmaya devam etti. 2025 yılında, zayıf bir gayrimenkul sektörü ve daha düşük ekonomik büyüme nedeniyle talebin zayıf kalması veya daha da zayıflaması olasıdır.

Japonya ve Güney Kore’de, demir cevheri ithalatı çelik üretimi zayıfladığı için düştü. Her iki ülke de çelik ihraç ediyor ve Çin’den gelen daha yüksek ihracatlardan etkileniyor. Avrupa’da, enerji fiyatlarındaki düşüş çelik üretiminin toparlanmasına olanak tanıyor ve ekonomik aktivite arttıkça koşulların 2025 yılında daha da iyileşmesi bekleniyor.

Kömür sevkiyatlarının 2024’te %0,5-1,5 oranında büyümesi ve 2025’te %2-3 oranında düşmesi bekleniyor. Hindistan’daki zayıf muson mevsimi nedeniyle 2024’te kömür sevkiyatlarında artık bir düşüş beklenmiyor.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), küresel kömür talebinin 2024’te %0,4 artacağını ve 2025’te %0,3 düşeceğini tahmin ediyor. Ayrıca, Çin kömür madenciliğinde %0,8’lik bir azalma şartıyla, küresel kömür ticaretinin 2024’te %1 artacağını öngörüyor.

Çin’e kömür sevkiyatları, zayıf talep ve bol arz nedeniyle 2024’ün ikinci yarısından itibaren yavaşlayabilir veya hatta düşebilir. Mayıs ve Haziran aylarında kömürden elektrik üretimi yıllık bazda azalırken, yenilenebilir enerjiden güçlü üretim gerçekleşti. Bu arada, güçlü kömür sevkiyatları nedeniyle arz arttı ve stoklar yükseldi. Haziran ayında iç kömür madenciliği yıllık bazda %3,9 arttı ve bu yılki ilk artış oldu. IEA, yılın geri kalanında güvenlik denetimlerinin hafifletilebileceğini ve bu durumun madenciliği artıracağını öngörüyor. Madencilik önemli ölçüde güçlenirse, kömür sevkiyatları daha da zayıflayabilir.

Hindistan’daki hidroelektrik enerji, düşük muson yağışları nedeniyle 2024 yılında geçen yılki düşük seviyelerden toparlanamayabilir. El Niño’nun sona ermesine rağmen, yağışlar şimdiye kadar düşük kaldı ve su rezervleri 25 Temmuz 2024 itibarıyla yıllık bazda %17,5 azaldı. Yağışlar muson sezonunun geri kalanında artmazsa, Hindistan’ın kömür talebi hidroelektrik enerjiyi ikame etmek için önümüzdeki on iki ay içinde güçlenecek. IEA, Hindistan’ın elektrik talebinin 2024’te %8 ve 2025’te %6,8 artacağını tahmin ediyor ve artan yerli üretimin ek talebi karşılamaya yetmeyeceğini ve dolayısıyla sevkiyatları artıracağını öngörüyor.

Tahıl sevkiyatlarının 2024 yılında %2-3 ve 2025 yılında %0-1 oranında düşmesi tahmin ediliyor. 2025 yılı için tahıl sevkiyatlarının görünümü son güncellemeden bu yana önemli ölçüde kötüleşti.

Mısır sevkiyatlarının hem 2024’te hacim artışının hem de 2025’te düşüşün en büyük itici gücü olması bekleniyor. 2024 yılında, Arjantin ve ABD’den mısır sevkiyatlarının düşük bir temel seviyeden önemli ölçüde güçlenmesi tahmin ediliyor. Ancak, AB ve Çin gibi önemli ithalatçılardaki yaklaşan mısır hasatlarının geçen yıla göre önemli ölçüde daha yüksek olması bekleniyor. Dolayısıyla, 2025 yılında mısır ithalat talebinin zayıflaması bekleniyor.

Diğer faktörler, tahıl sevkiyatları için zayıf bir görünüme katkıda bulunacak. Buğday sevkiyatlarının, tüm görünüm dönemi boyunca zayıf kalması bekleniyor. Rusya ve Ukrayna’daki zayıf hasatlar, ihracat potansiyellerini sınırlıyor. Soya fasulyesi sevkiyatlarındaki büyüme de yavaşlayabilir, çünkü Çin, 2024’ün ilk yarısında Brezilya soya fasulyesini stokluyor.

Küçük dökme yük sevkiyatlarının 2024 yılında %1,5-2,5 ve 2025 yılında %3-4 oranında artması tahmin ediliyor. Gelişmiş ekonomilerde faiz oranlarının kademeli olarak düşmesi ve enerji dönüşümü talebi desteklemeye devam edecektir. Boksit, çelik ve bazı cevherler ve metallerin sevkiyatlarının güçlenmesi bekleniyor, ancak ahşap ürünler gibi emtiaların sevkiyatları, Çin’deki zayıf tüketimden dolayı mücadele etmeye devam edebilir.

ARZ

Kuru yük arzının 2024 yılında %3-4 ve 2025 yılında %1,5-2,5 oranında büyümesi öngörülüyor.

Kuru yük filosunun 2024 yılında %2,9 ve 2025 yılında %2,6 oranında büyümesi bekleniyor. Düşük teslimatlar ve yüksek geri dönüşüm, filo büyümesinin yavaşlamasına katkıda bulunacaktır.

Gemi teslimatlarının 2024 ve 2025 yıllarında sırasıyla 33,3 ve 33,9 milyon DWT’ye ulaşması öngörülüyor. Supramax ve panamax segmentleri, 2025 sonuna kadar eklenmesi beklenen filo kapasitesinin %63,8’ini oluşturacak.

Kuru yük sipariş defteri 95,9 milyon DWT olup, mevcut filonun %9,4’üne eşittir ve bunun sadece yarısının 2026’dan önce teslim edilmesi beklenmektedir. 2024 yılının ilk yarısında, yeni inşa sözleşmeleri yıllık bazda %34,2 azaldı.

Gemi geri dönüşümünün 2024 ve 2025 yıllarında sırasıyla 4,4 ve 7,2 milyon DWT’ye ulaşması tahmin ediliyor. 2024’te beklenenden daha güçlü kargo hacimleri ve Kızıldeniz rotalarının tüm 2024’ü etkileyebileceği varsayımı nedeniyle geri dönüşüm tahmini son güncellemeden bu yana düşürüldü. Yine de, pazarın gücü azaldıkça geri dönüşümün 2025 başından itibaren kademeli olarak artmasını bekleniyor.

Seyir hızlarının 2024’te sabit kalması, ancak 2025’te %0-1 oranında düşmesi bekleniyor. 2021’den bu yana, seyir hızları kademeli olarak azaldı, ancak 2024’te yüksek navlun oranları, hızların daha fazla düşmesini engelledi. 2025’te, navlun oranlarının soğuyabileceğini ve iklim düzenlemelerinin düşük seyir hızını teşvik etmeye devam edeceğini düşünerek, hızların marjinal olarak azalabileceği tahmin ediliyor.

Tıkanıklığın azalmasının, 2024’te arzda %0-1 yıllık artışa yol açması bekleniyor. Tıkanıklıkta azalma, özellikle Avustralya ve Brezilya’daki capesize ve panamax segmentlerinde filo kapasitesinin düşmesine neden oldu.

2024 Temmuz Outlook Report’a burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.

2.08.2024

HABER ve RESİM KAYNAĞI: https://www.bimco.org/news/market_analysis/2024/20240801-smoo-bulk